Ik probeer het dit jaar weer, een polycultuur moestuin. Ik neem de lessen van vorig jaar natuurlijk mee (je leest ze in deze blogpost terug), en ben benieuwd hoe het dit jaar gaat lopen.
Ik hou de ontwikkelingen in deze blog bij, met elke keer een update wanneer er weer wat nieuws te melden is.
Aan de veranderende foto in de header kan je zien of er een nieuwe update is.
27 maart: Start!
De lage polycultuur is ingezaaid, met hetzelfde mengsel als vorig jaar, alleen dit keer zonder komkommerkruid, en met spinazie erbij.
Ik heb ook weer alles in een bak gezaaid, met labels, zodat ik de zaailingen straks in het veldje kan herkennen.
Thuis heb ik een aantal planten voor de hoge polycultuur voorgezaaid. De nieuwe soorten dit jaar zijn de prei, en een paar zonnebloemen in plaats van maïs.
Het is prachtig weer, ik ben benieuwd hoe snel het zal gaan.
En, ik zeg het maar heel stilletjes en klop het meteen af: volgens mij is dit weer ook niet zo gunstig voor slakken… 🤫🤞
8 mei / 6 WEKEN
We zijn zes weken verder sinds het zaaien en de polycultuur ziet er best goed uit.
Afgezien van een mol die weer zijn eigen draai heeft gegeven aan het ontwerp groeien de zaailingen goed.
Vandaag heb ik met een nagelschaartje een kleine salade geoogst van rucola en bladmosterd.
Ik had bewust geen komkommerkruid gezaaid maar dat heeft niet zo veel verschil gemaakt.
De grond zat nog vol met de zaden van vorig jaar en ik zie het komkommerkruid dus overal opkomen.
Ik verwijder ze voordat ze het bedje weer geen overwoekeren.
De zaailingen in de gele bak zijn mooi groot.
De voorgezaaide planten thuis zijn deels gelukt. De palmkool, koolrabi, prei en maïs zijn aan het groeien. De zonnebloemen en venkel wilden niet echt.
Ik blijk niet zo goed te zijn in uitdunnen. Ik kon het niet aan om de zaailingen weg te halen, dus heb ik de plantjes maar voorzichtig uit elkaar getrokken en elk plantje een eigen potje gegeven.
Vast niet goed voor de fijne worteltjes van de planten, maar ik kon ze gewoon niet weggooien.
Nu heb ik zes palmkool en elf koolrabi, dat was eigenlijk niet de bedoeling.
We zien wel waar ze terecht komen. Ik vermoed dat de slakken ook nog wel een paar zullen lusten.
6 juni / 10 weken
We zijn weer vier weken verder, een periode waarin het dan éindelijk ging regenen, en meteen behoorlijk veel ook!
Fijn voor de natuur en de planten. Én de favoriete tijd van mijn grootste uitdagers: de slakken.
It’s on!
De strijd is begonnen.
Of beter gezegd: ik heb de verdedigingslinie opgezet.
Twee weken geleden heb ik de planten voor de hoge polycultuur uitgeplant: prei (10), koolrabi (9), palmkool (4), maïs (3) en één zonnebloem. Rond de maïs heb ik twee soorten bonen gezaaid.
Waarom ik dat perse op een van de meest regenachtige dagen van de maand wilde doen weet ik ook niet meer precies.
Het was in ieder geval wel een goede reminder om meteen mijn anti-slakken plan uit te voeren: al plantende in de regen zag ik de slakken één voor één tevoorschijn kruipen, zich langzaam maar zeker naar mijn jonge zaailingen toe bewegend.
Dan maar in de stromende regen tuinieren. Ik moest en zou voor bescherming zorgen voor het jonge groen.
En toen creëerde ik dus dit:
Het plaatje behoeft misschien wat uitleg.
Het zit zo: de koolrabi en palmkool hadden vorig jaar veel te verduren van de slakken, en mijn zonnebloemen elders in de tuin waren ook al snel slakkenvoer geworden.
Dus ik wilde het dit jaar serieus aanpakken.
Van alle mogelijke alternatieven koos ik voor óf een kraag van slakkenborstel, óf een zelf bedacht knutselwerk van een wc rolletje bedekt met kopertape. Elke koolrabi en palmkool kreeg één van deze twee verdedigingslinies om zich heen.
De satéprikkers die je ziet zijn niet tegen de slakken, maar tegen Ziza, mijn poes.
Het lege stukje grond van de moestuin vond zij een mooie plek voor een kattenbak, en ik wilde haar na het uitplanten van de hoge polycultuur hier niet meer zien.
De prikkers helpen me ook bij het terugvinden van de plantjes in deze ‘Schijnbare Chaos‘ (één van de principes van permacultuur van Yggdrasil) die ik heb gecreëerd.
In mijn geval voldoet simpelweg ‘Chaos‘ eigenlijk ook wel trouwens.
Al het grote groen tussen de zaailingen zijn opkomende bloemen en planten van vorig jaar: komkommerkruid, cosmea, goudsbloem en een overgebleven snijbiet.
De tien kleine prei sprietjes had ik twee weken na het uitplanten nooit meer terug gevonden in deze wildernis, ware het dus niet dat er satéprikkers omheen stonden.
Al het groen wat je op de grond ziet liggen is mulch van oogstresten uit de lage polycultuur en van gesneuvelde bloemen uit de hoge polycultuur.
Voeding voor de bodem, en ook een beetje voor de slakken: ik hoop dat ze op deze manier de groentes minder interessant gaan vinden.
Ik heb inmiddels van Frank Anrijs geleerd dat het idee dat mulch slakken aantrekt onjuist is. Slakken komen toch wel, of er nou mulch ligt of niet.
Dit kan ik helaas beamen.
Mijn enige zonnebloem in de hoge polycultuur kreeg een speciale behandeling.
Om een hapje zonnebloem te kunnen eten moeten slakken nu éérst over een laag koffie, en daarna over een stukje in de oven gebakken eierschalen glijden.
Als ze zich dán nog niet hebben bedacht moeten ze een torentje beklimmen van een in kopertape gehulde wc rol.
Als een slak dit allemaal wil trotseren heeft hij wat mij betreft wel een hapje zonnebloem verdiend.
Bijhouden
Het nadeel van een tuin waar je zelf niet woont is de shock die je elke keer krijgt wanneer je na een tijdje weggeweest er weer komt.
Vooral in de maanden april-mei-juni, wanneer het warm begint te worden en er ook nog eens regelmatig een regenbui valt, is mijn eerste reactie bij aankomst in de tuin lichte paniek.
Ik heb ongeveer een uurtje nodig om bij te komen van de aanblik van elke keer weer een nieuwe explosie aan groen.
Na een paar rondjes ongerust heen en weer te lopen zakt de paniek weer wat en kan ik beginnen met het genieten van de nieuwe bloemen die in bloei staan, de scheuten die weer zo een veertig centimeter langer zijn geworden, alle bloemetjes in het hoge gras, enzovoorts.
In de afgelopen weken is het echt snel gegaan.
In de hoge polycultuur is dat prima, in de lage polycultuur moet ik eigenlijk niet te lang weg blijven.
We hebben al veel heerlijke salades geoogst van rucola, bladmosterd en radijs.
Maar na een lang weekend vakantie en amper tijd om iets in de tuin te doen moet ik nu wel echt aan de bak.
Doorgeschoten bladmosterd en rucola knippen.
Oogsten. Ruimte maken.
Overzicht creëren.
Een deel van de bloemen van vorig jaar (bijvoorbeeld de inmiddels gigantische komkommerkruiden) ga ik verplanten, zodat er ruimte komt voor de nieuwe groentes.
Ze komen goed van pas in het guerilla gardening project dat ik met één van mijn tuin-maatjes op het strandje aan het meer vlakbij ons aan het uitvoeren ben.
Mysterie
Er is een mysterie gaande in de lage polycultuur: één kant is groot, groen en sappig, de andere kant blijft piepklein.
Ik kan het niet uitleggen.
Het zou niks met de zon te maken moeten hebben, en vorig jaar zag ik dit verschil niet.
Nou ja, misschien staan aan een kant de laatbloeiers en wordt het daar later ook nog wat?
Werkt de slakken burcht tot zover?
Nou, de stakker op de eerste foto heeft het een kwartier geprobeerd maar kwam niet door de borstel heen.
Maar, een week later vond ik toch een smikkelende slak in dezelfde palmkool, en zag ik ook hoe een van zijn vriendjes de schokken van de kopertape trotseerde en trots op een blaadje koolrabi klom.
Daarnaast heeft de poes het ook nog niet opgegeven. Het is een ravage geworden tussen de satéprikkers.
Toch denk ik dat het goed gaat. De plantjes staan al twee weken in het open veld en de troepen zijn nog steeds compleet.
Ik heb er vertrouwen in.
14 augustus / 4,5 maand
Ik sluit het polycultuur experiment voor dit jaar af.
Het is oogsttijd, en dat hebben we de afgelopen weken dus ook gedaan: palmkool (gedeeld met de slakken), reuzen-koolrabi’s, mini preitjes, worteltjes en een paar verse maïs. De bonen zullen we over een paar weken oogsten.
We hebben heerlijke maaltijden gemaakt van de groentes die we hebben verbouwd.
Klik op de foto’s voor de recepten!
Verder moet ik concluderen dat de polycultuur dit jaar niet echt een geweldig succes is geworden.
Als je zelf een polycultuur tuin wilt beginnen dan heb je denk ik meer aan mijn blogpost hierover van vorig jaar. 😉
Dat komt enerzijds omdat ik niet genoeg in de tuin ben geweest: de hele maand juli waren we op vakantie en de paar weken daarvoor en daarna was ik er niet zo vaak.
De tweede reden is dat de grond bomvol zat met allerlei zaden van vorig jaar.
Daardoor explodeerde in onze afwezigheid de polycultuur moestuin en werd het een wildernis van gigantische bloemen en doorgeschoten groentes.
De hoge polycultuur is een bos van cosmea en goudsbloem geworden.
De koolrabi, palmkool, prei, boontjes en maïs hebben dapper gevochten voor een plekje in deze wildernis.
De lage polycultuur kon je na onze vakantie niet meer laag noemen: in augustus stond hij bijna net zo hoog als de hoge polycultuur.
Doorgeschoten sla en pastinaak, bossen komkommerkruid, en prachtige, gigantische teunisbloemen: een verrassing, onze hele tuin staat er dit jaar vol mee.
Het gaf een mooie en wilde uitstraling aan de tuin, we hebben er even van genoten.
Maar nu heb ik toch de planten uit de lage polycultuur verwijderd (op de valreep nog een paar worteltjes geoogst), nieuwe tuinaarde gestrooid, en een tweede zaai-ronde gestart.
Ik wilde wat gestructureerder te werk gaan, na de gezellige chaos van het polycultuur experiment.
Er staan nu nette rijtjes van dille, snijbiet, spinazie, veldsla, ruccola, mesclun en radijs.
Kijken wat we nog kunnen oogsten voor de winter.
Zoals je ziet heb ik de kat-saté techniek weer toegepast zodat Ziza, mijn poes, de verse aarde niet als haar nieuwe kattenbak zal gebruiken.
Plannen voor volgend jaar
Wat zal ik volgend jaar in mijn mini-moestuin doen?
Na twee jaar experimenteren met een polycultuur wordt het tijd voor iets nieuws.
Ik ben als beginner gestart met een polycultuur, het ingewikkeldste systeem voor een moestuinier, aldus Vera Greutink, auteur van Tuin smakelijk!
Ik denk dat het tijd is om een paar stappen terug te nemen en iets simpelers te doen.
Ik twijfel nog een beetje over wat het zal worden.
Optie 1. Ik probeer een simpeler moestuin principe uit, bijvoorbeeld door een aantal groentes in rijen te zaaien.
Hopelijk kan ik dan alle zaden die nu in de grond zitten er geduldig tussen uit wieden.
Bij deze optie denk ik dat een lange vakantie niet voor ons is weggelegd. 🙂
Optie 2. Ik maak een bloemenpluktuintje.
Dit jaar gebeurde dat eigenlijk vanzelf, maar misschien kan ik volgend jaar hier iets meer invloed op uitoefenen, door een paar mooie plukbloemen te zaaien of te planten.
Optie 3. Ik maak de grond eerst onkruidvrij door het een groeiseizoen lang af te dekken met karton en compost.
In dit geval heb ik tijdelijk wat minder opties om te verbouwen, maar kan ik wel nieuwe soorten uitproberen, zoals pompoen, courgette of komkommer, die breeduit over het karton kunnen groeien.
Genoeg ideeën om over te dromen dus! 🙂
Hihi,, már odabent is van moestuin